Roggen zee/zoet water soort
(Klik op de afbeelding voor een
vergroting) |
|
Algemene kenmerken
Roggen |
Het lichaam van de rog is afgeplat, en afgezien
van de staart ruit tot schijfvormig. De kieuwspleten en mond liggen aan
de buikzijde en de ogen zijn aan de bovenzijde gepositioneerd. Het
grootste deel zwemmen met behulp van hun grote borstvinnen. Een deel
zoals de stroom, sluimer, sidder, viool en guitaarroggen gebruiken
hiervoor hun achterlichaam en staart, zoals de haaien.
De meeste roggen hebben sterke en geronde tanden. Voedsel sporen zij
meestal op met hun reukvermogen. Dit bestaat grotendeels uit weekdieren,
kreeftachtigen, wormachtigen, stekelhuidigen en vissen. Enkele
soorten zoals de grootste, de mantarog zijn plantoneters.
De pijlstaartroggen hebben een lange zweepstaart met een scherp gepunte
van weerhaken voorziene giftstekel waarmee ze een onvoorzichtige
visser flink kunnen verwonden. Ook met sidderroggen valt niet te
spotten. Ze zijn in staat stroomstoten tot 400 volt uit te delen.
Gitaar roggen
De rog heeft een driehoekige snuit, twee grote rugvinnen en stekels en
tanden op de rug. Vanwege de vorm wordt deze rog gitaarrog genoemd.
Ze wordt meer dan 2,7 m lang.
Jonge vissen leven in ondiep water aan de kust in koraalriffen en mangrovemoerassen.
Volwassen dieren leven in open, dieper zeewater tot op ongeveer 100 m.
Ze voeden zich met schaaldieren (krabben en garnalen).
De soort kan ook in zoetwater leven.
Er bestaan wel 460 verschillende soorten roggen.
Ze komen zowat over de ganse wereld voor. Meestal in zout/brak water
maar er zijn ook soorten die in zoetwater leven.
Het gebied met het grootste roggebestand van Europa ligt ver uit de kust
ten zuidwesten van Engeland en Ierland. In de zomer trekken ze echter
richting kust en komen zo binnen bereik van de vissers.
In de Noordzee komen vooral de gewone stekelrog, blonde rog, gevlekte
rog, kleinoogrog en de golfrog voor. De grootste, zoals de vleet (die
rond 1900 nog 2 meter lang kon zijn!), wordt steeds zeldzamer.
Maar ook de vangst van de gewone soorten zijn aan onze kusten niet
alledaags. In de warmere landen daarentegen is de vangst van roggen de
normaalste zaak. Roggen planten zich traag voort en de bevissing met
sleepnetten op de makkelijk bevisbare, zanderige bodem waarop hij
meestal verblijft, maken hem steeds zeldzamer in onze Noordzee. De
vleet komt hier zelfs bijna niet meer voor. Terugzetten is hier dan ook
belangrijk. Bij wedstrijden telt de vangst van een vleet reeds vaak als
je hem met de gaf kan aanraken.
Roggevleugels zijn een delicatesse en in landen waar ze nog
massaal voorkomen is terugzetten vaak geen optie. Maar we doen ons best.
Voeding: bodemvissen,
schelpdieren en kreeftachtige.
Onderstaand een selectie van de bij ons voorkomende en de meest
voorkomende en opvallendste soorten wereldwijd.
Verder natuurlijk ook deze die ik in mijn carrière wist te vangen. |
 |
|
Gewone stekelrog/Raja clavata/Thornback ray
Max. lengte/gewicht: 105cm/18kg
Leefgebied/gedrag:
Deze rog is
waarschijnlijk de meest voorkomende van alle roggesoorten in Europese
wateren. Het verspreidingsgebied strekt zich uit over de Oost
Atlantische Oceaan van de Noord kaap tot aan de Canarische Eilanden,
Marokko en Namibië. Inclusief de Middellandse zee en de Zwarte zee.
Brak
water wordt door deze rog gemeden. Stekelroggen houden zich bij voorkeur
op in kustgebieden boven zand en slibbodems op een diepte van -20 tot -577
meter. Uitgesproken koud water wordt gemeden. In koudere jaargetijden
zoeken ze dan ook de diepere waterlagen op. Ze verplaatsen zich nooit
over zeer grote afstanden.
Voeding:
schelpdieren, kreeftachtige maar ook vissen
|
 |
Blonde rog/Raja Brachyura/Blonde ray
Max. lengte/gewicht: 14.3kg.
De blonde rog is meestal 40 tot 80 cm maar kan maximaal 120 cm lang
worden.
Leefgebied/gedrag:
Zee en brakwater.
Meest voorkomend op een diepte tussen de -10 en -150 m maar tot -300m.
Deze soort rog gaat in aantal achteruit en staat als gevoelig
op de internationale IUCN rode lijst |
 |
Gevlekte rog/Raja montagui
Max. lengte/gewicht: De gevlekte rog is
ongeveer 50 cm maar kan maximaal 80 tot 100 cm lang worden.
Gewicht: niet gekend
Leefgebied/gedrag:
Gevlekte roggen komen voor op een diepte tussen de -28 en -530 m. Langs de
Nederlandse kust is deze minder algemeen. Deze kleine rog wordt
vaak gevonden boven slib, zand en grind |
 |
Kleinoogrog/Raja microocellata/Small eyed ray
Max. lengte/gewicht:
Een kleine soort van maximaal 90cm, maximaal gepubliceerd vangst gewicht
5.3kg
Leefgebied/gedrag:
Kleinoogroggen
komen voor op een diepte van meestal meer dan -100 m. In de Noordzee en
langs de Nederlandse kust is deze rog zeldzaam. De kleinoogrog komt min
of meer geconcentreerd voor op een paar plaatsen westelijk van de Britse
Eilanden. De soort staat als gevoelig op de internationale rode
lijst van de
IUCN |
 |
Golfrog/Raja undulata/Undulate ray
Max. lengte/gewicht:
De golfrog is bij 76 cm (mannetje) en 83 cm (vrouwtje) geslachtsrijp en
kan maximaal 110 cm lang worden. Maximaal gepubliceerd vangst gewicht
8.2kg
Leefgebied/gedrag:
Golfroggen komen voor op een diepte van -50 tot -200 m. Langs de
Nederlandse kust is deze rog zeer zeldzaam. De soort staat als
bedreigd op de internationale rode lijst van de
IUCN |
 |
Vleet/Dipturus Batis/Bleu skate
Max. lengte/gewicht:
kan een lengte bereiken van 285 cm, de gemiddelde lengte
ligt bij de 1 meter.
Maximaal gepubliceerd vangst gewicht 113kg
Leefgebied/gedrag:
De vleet is een zoutwatervis die voorkomt in een subtropisch klimaat. De
diepte waarop de soort voorkomt is -100 tot -1000 m onder het
wateroppervlak, maar meestal tussen -100 en -200 m. Het dieet van de vis
bestaat hoofdzakelijk uit dierlijk voedsel en verder vis zonder een
bepaalde voorkeur voor een vissoort.
De vleet kwam vroeger veel voor in de kustwateren van de Britse
eilanden. In de loop van de 20ste eeuw is hun aantal sterk afgenomen. Zo
is de vleet praktisch verdwenen uit de Ierse zee en de zuidelijke
Noordzee. De vleet wordt nog wel gevangen op de rand van het
Continentaal plat en ten noordwesten van Schotland.
De soort is
daarom volgens de rode lijst van het IUCN een ernstig bedreigde
diersoort. |
 |
Ronde stekelrog/ Taeniura grabata/Round
stingray
Max. lengte/gewicht: 250cm/84kg.
Leefgebied/gedrag:
Zee en brakwater. Op dieptes van -10 tot -300 meter.
Boven zand en slibbodems.
Voeding:
bodemvissen,
schelpdieren en kreeftachtige.
Eigen vangsten: Senegal Sine saloum delta
04/2005 Spanwijte 147cm/80kg |
|
Stekelrog/Dasyatis pastinaca/Common
stingray/Rai pastinaca
Max. lengte/gewicht: 100cm/25kg.
Leefgebied/gedrag:
Zee en brakwater.
Boven zand en slibbodems.
Voeding:
bodemvissen,
schelpdieren en kreeftachtige.
Eigen vangsten: Senegal. Regelmatig tot
een maximum gewicht van 16 kg |
 |
Adelaarsrog/Myliobatis
De adelaarsroggen (Myliobatidae) vormen
een
familie van grote
roggen, die niet zoals hun verwanten altijd op de zeebodem verblijven,
maar voorkomen in het
open
water van de oceaan
in tropische en subtropische gebieden. Fourageren doen ze doorgaans wel
op de bodem. Er zijn 20 soorten.
De gevlekte adelaarsrog
komt voor op niet al te grote afstand van de kust in de
tropische delen van alle oceanen. Het leefgebied bevindt
zich vooral boven riffen en in baaien. Meestal zwemmen ze in
grote scholen.
Max. lengte/gewicht:
De maximale lengte is 2,5 meter (zonder
staart) terwijl de spanwijdte 3 meter kan zijn. Met staart
meegenomen kan de lengte 5 meter bedragen. De zwaarste
gevlekte adelaarsrog ooit gewogen was 230 kilo. De rog voedt
zich met onder andere
garnalen,
oesters,
octopussen,
vis en
inktvissen.
|
 |
Dasyatis Guttata/Longnose Stingray
Max. lengte:
200cm.
Leefgebied/gedrag:
Zee en brakwater. Tropisch. Western Atlantic: zuidelijkste deel golf van Mexico en West Indië tot Santos,
Brazilië.
Boven zand en slibbodems in ondiep water tot -36 m.
Voeding:
bodemvissen,
schelpdieren en kreeftachtige.
Eigen vangsten: Suriname 2006 - braamspunt
zeemonding - 33kg |
 |
Butterfly Ray/Spiny butterfly ray/Gymnura
altavela
Max lengte/gewicht: 400cm/60
kg.
Leefgebied/gedrag:
Zee en brakwater. Verblijft boven zand en
modder.
Tot -100 meter diepte.
Voeding:
vis, schelpdieren, kreeftachtige en plankton.
Eigen vangsten: Senegal Sine saloum delta
|
 |
Cownose ray/Rhinoptera bonasus
Max. lengte:
213cm.
Leefgebied/gedrag:
Zee en zoetwater. Tropisch. 0 tot -22 meter. Een open water species
die soms naar de kust komt. Schoolvormend, en occasioneel uit het water
springend. Vormt scholen tot 10.000 stuks in de herfst aan de westkust
van Florida en trekken dan naar Mexico.
|
Foto: 25kg - Bang pakong rivier - Thailand - Thailand fishing
Adventures - 18/03/2004 |
Pastinachus sephen/Cowtail stingray
Max. lengte: 300cm.
Leefgebied/gedrag:
Brak, zee en zoetwater. Op
dieptes tot
-60m. In lagunes, riften en
rivieren, zelfs ver van zee.
Voedsel:
vis schaaldieren kreeftachtige en
wormen. |
 |
Prickly brown ray/Dipturus teevani
Max. lengte:
84cm.
Leefgebied:
Zee. In diep water -320 tot -940
meter.
|
 |
Bullnose eagle ray/Myliobatis freminvillii
Max. lengte:
91 cm.
Leefgebied:
Brak en zeewater. Tot -22 m. Subtropisch: western Atlantic, Brazilië, Mexico tot
Florida.
Vaak voorkomend in kustwateren tot -10 meter diep en in ondiepe
baaien.
|
 |
Sharpsnout
stingray/Dasyatis geijskesi
Max.
lengte: 150cm.
Leefgebied:
Tropisch: Western Atlantic,
Venezuela
tot Brazilië. In ondiepe waters tussen -5 en -25 m.
Zandige bodem.
|
|
|
Smooth Butterfly ray/Gymnura micrura
Max.
lengte: 137 cm.
Leefgebied:
Zee en brakwater.
Tot
-40 m diepte.
|
|
|
Souther eagle ray/Myliobatis goodei
Max.
lengte: 91cm.
Leefgebied:
Zoutwater. Tropisch. Wereldwijd.
|
 |
Souther stingray/Dasyatis Americana
Max. lengte/gewicht: 200cm/135kg.
Leefgebied/gedrag:
Subtropisch. Rift
gebonden. Brak en zeewater. Diepte van 0 tot -50m. Op zandige
bodems, zeegrasbedden, lagunes en riften. Komt baaien en
riviermondingen binnen.
|
 |
Spotted eagle ray/Aetobatus narinari
Max.
lengte/gewicht:
300cm/230kg.
Leefgebied:
Subtropisch. Deze rog zag ik in het net van een beroepsvisser in
Suriname.
|
Gitaarroggen soort
|
|
Guitaarrog/Rhinobatos rhinobatos/guitaarvis
Max. lengte/gewicht:
200 cm/50kg.
NCRZ recordlijst 2004: 25kg/201cm - 2001
Guinee-Bissau Etinte (Mijn record was hier dik over maar niet
geregistreerd)
Leefgebied/gedrag:
Subtropisch. Zee en brakwater. Leeft op zanderige en modderige bodems tot
-100m diepte.
Soms nabij rotsen en riften. Zwemt langzaam over de bodem of ligt
gedeeltelijk in het zand begraven. Aast op ongewervelde en kleine
vissen. Komt ook voor in deltagebied en brak water. Machtige sportvis.
Senegalese namen: Tanneu/Thiaukher.
Deze rog heeft geen stekels, en
vecht ook meer in open water. Zet zich bijna nooit vast op de bodem.
Eigen vangsten: foto's de recordvangst van Helmut en ik
in Senegal 2001. 220cm
Foto's Senegal 2006/215 cm/37 Kg
|
|
|
Chola Guitarfish/Rhinobatos percellens
Max. lengte: 100cm.
Leefgebied/gedrag:
Zeewater. Subtropisch. Op dieptes tussen de 0
tot -110 meter. In ondieptes op zachte
bodems.
|
Roggen zoetwater
soort
|
Foto : 2014 Thailand fishing adventures
|
Zoetwater zweepprog/Himantura chaophraya/Giant Frechwater Stingray
Thaise naam: Pla kabeng nam djut
Max. lengte/gewicht:
240cm/600kg.
Leefgebied/gedrag:
Zoetwater. Tropisch.
Zuidoost Azië, Mekong en Chao Phraya riviergebied. Waarschijnlijk ook Australie, Oceanie en Oostelijk Borneo maar hier moet onderzoek nog uitwijzen of
het werkelijk dezelfde soort is. Is waarschijnlijk de grootste
zoetwatervis ter wereld.
Op zandige bodems in lagunes van grote rivieren.
Voeding: Vis, schelpdieren, inktvis, reuze waterslak,
kreeftachtigen.
Een echte bodemazer.
Deze vis is zoals veel vissen uitgerust met een soort
sensors die minuscule elektrische velden opgewekt door levende
organismen kunnen detecteren. Op die manier kan hij ook prooien onder
het zand opsporen. Wat er op wijst dat het in hoofdzaak een predator is. De staart is voorzien van twee gevaarlijke stekels die ernstige
letsels kunnen veroorzaken. De stekel is giftig.
De soort wordt echter steeds zeldzamer in alle gebieden door
vernietiging van hun natuurlijke habitat en door overbevissing. Is dan
ook geklasseerd als een bedreigde diersoort.
Vismethode:
Visseizoen december/juni.
Beste tijd is als de rivier stroomt met afgaand of opkomend water.
Beste aas: reuze waterslak of garnaal voor de kleinere en levend aas
zoals katvis voor de grote exemplaren.
Voor deze monsters is een zware uitrusting noodzakelijk. Hengel minimum
50lbs klasse tot 130lbs, gevlochten draad van minimum 80LBS en een onderlijn
van minimum 150LBS. Als haak nr 4/0 tot 10/0.
Meestal zie je de aanbeet reeds vooraf als de rog op het aas neerstrijkt
en het aas positioneert om het in zijn in verhouding kleine mond naar
binnen te werken, wat zich uit in korte bewegingen van het topeinde.
Eenmaal echter het aas genomen gaat alles echter vliegensvlug en volgt
de ene run na de andere waarbij hij zich tussendoor aan de bodem
vastklampt en dan moeilijk weer in beweging te krijgen is.
Een andere methode die in thailand gebruikt wordt is het vissen met
dobberflessen.
Zo worden er wel tot 10 flessen uitgelegt met aan iedere fles een dikke
lijn en daaraan een zwaar lood.
Hieraan een dikke onderlijn en een circlehook met een haak maat 10/0.
Als aas een kleine katvis/meerval of een andere plaatselijke soort.
De flessen worden over de rivier verspreid en daarna is het wachten in
de boot tot je ergens beweging opmerkt aan een van de dobberflessen.
Bij een aanbeet gaat de dobberfles onder of zie je ze over het
wateroppervlak slepen.
Na een tijdje komt de fles terug aan het oppervlak en dan gaat de boot
er naar toe, waarna de hengeluitrusting aan de lijn van de fles
bevestigt wordt en de dril kan beginnen.
Niet echt een humane maar wel erg effectieve manier waarmee je de meeste
kans maakt.
|
Foto: 155kg - +/-150cm - Argentinië - Setubal meer Parana rivier
|
Rivier Stekelrog/Potamotrygon motoro/Ocellate river stingray/
short tailed river stingray
Max. lengte/gewicht: 99cm/15kg.
Leefgebied/gedrag:
Zoetwater, tropisch.
Zuid Amerika: Uruguay, Parana-paraguay, Orinoco en Amazone riviergebied.
In rivieren. Extreem gevaarlijke vis. Zeldzaam. |
Zoutwater roggen kleinere soorten
|
|
Enkele kleinere soorten,
die voor de sportvisser niet echt interessant zijn, maar als bijvangst
vaak kunnen voorkomen. Ze zijn hier opgenomen omdat ze vaak een
afwijkende vorm of kleur hebben. |
|
Spinose
Skate/Breviraja Spinosa
Tot 23.6 cm - Diep water -323 tot 675 m - Western Atlantic: Golf
van Mexico tot Nicaragua en Suriname.
Atlantic Pygmy
skate/Gurgesiella Atlantica
Max 50cm - Diep water 374 tot -480 m - Western Atlantic: Caraibische zee tot Brazilie
Brazilian electr
ray/Narcine brasiliensis
Max 54 cm/max gewicht 650gr - rift gebonden
0 tot -43m - Western Atlantic
Purplebelly skate/Rajella purpuriventralis
Max 17.4 cm. Tot -922 meter diepte - Western Centrale Atlantic en
Noordoost of Zuid Amerika
Bullis skate/Dipturus bullisi
Max 48 cm. Diepte -200 tot -600m. Western Atlantic: Noordkust van Zuid
Amerika
Eyespot skate/Atlantoraja Cyclophora
Max 36.2 cm. Tot op -95 m diepte. Tropisch - Western Atlantic: oostkust
van Brazilie en Argentinie
American legskate/Anacanthobatis Americanus
Max 40cm. Tot -900m diepte. Western Atlantic Zuidelijk deel caraiben en noordelijke kusten van Zuid Amerika
Painted electric
ray/Diplobatis pictus
Max 13.7 cm. Tot -91m diepte. Western Atlantic: Van Guinea tot Venuzuela.
Hookskate/Dactylobatus Clarkii
Max 33.4cm. Western Atlantic: Noordelijke kusten van Zuid Amerika
|
VISTECHNIEKEN
ROG
klik hier voor dit hoofdstuk |
